شاید شما هم در زندگی روزمره خود، کسانی را بشناسید که از فرم عادی و استاندارد صورت برخوردار نیستند. معمولا این افراد دارای ناهنجاری‌هایی به خصوص در قسمت فک و دهانشان هستند که نگاه شما به آن‌ها جذب می‌شود. متاسفانه برخی از افراد با آنکه از چهره معمولی برخوردار هستند اما از وجود چنین ناهنجاری‌هایی رنج می‌برند. اگر شما هم در این دسته از افراد قرار می‌گیرد؛ اصلا نگران این موضوع نباشید.
امروزه با پیشرفت علم پزشکی در کنار تکنولوژی، متخصصین توانسته‌اند با عمل‌های مربوطه نسبت به رفع این اختلالات اقدام کنند. جراحی فک و دهان و صورت، مجموعه‌ای از جراحی‌هایی است که در صورت آسیب دیدن سر، دهان، گردن، فک و جمجمه انجام می‌گیرد. این نمونه جراحی، عمل‌های زیبایی صورت را نیز در برمی‌گیرد. به نوعی می‌توان جراح فک و دهان وصورت را، جراحی همه‌کاره در این قسمت دانست که دکتر این بخش با تبحر و دانشی که دارد؛ می‌تواند به بهبودی بسیاری از افراد کمک کند. حال برای اینکه جراحی موفقیت آمیزی داشته باشید؛ باید چه کاری انجام دهید؟
چه کسانی به جراحی فک و دهان و صورت نیاز دارند؟
اگر شما هم در هنگام غذا خوردن یا صحبت کردن مشکل دارید و یا حتی عمل تنفس برای شما به راحتی انجام نمی‌شود؛ احتمال اینکه دچار مشکلات فک و دهان و صورت باشید؛ زیاد است. برای تشخیص وجود ناهنجاری‌ها باید به متخصص جراحی فک و دهان و صورت مراجعه کنید تا وی بتواند عملکردهایی را که سبب ایجاد ناهنجاری‌ها شده‌اند را بررسی کند. این ناهنجاری‌ها می‌توانند مادرزادی باشند یا در اثر تصادف و ضربه خوردن به سر و صورت ایجاد شوند. به طور کلی و با توجه به نظر پزشکان، کسانی که دارای مشکلات زیر هستند؛ به جراحی شدن فک و دهان یا صورت خود نیاز دارند.
- جلو یا عقب بودن و انحراف داشتن فک پایین
- وجود انحراف در فک بالا
- مشاهده شدن قسمت بیشتر لثه در زمان لبخند زدن
- تنفس غیر عادی از دهان
- وجود مشکلاتی در هنگام جویدن و بلع غذا
- تنگی شدید فک بالا
- وجود درد مزمن در ناحیه فک و مفاصل آن‌ها
- ساییدگی بیش از حد دندان‌ها
چه زمانی جراحی فک و دهان و صورت قابل انجام است؟
اگر شما هم دارای نشانه‌های ناهنجاری در فک و صورت هستید؛ بهتر است به جراح فک و دهان و صورت مراجعه کنید. در صورتی که این ناهنجاری‌ها توسط پزشک بررسی و تایید شد؛ می‌توانید نسبت به درمان اقدام کنید. البته بهترین زمان برای جراحی فک و صورت یا دهان، بعد از دوران بلوغ است. یعنی در سنین 18 الی 25 سالگی شما قادر خواهید بود که به رفع ناهنجاری‌های عضلات صورت خود بپردازید، چرا که رشد فک و این عضلات در این سن کامل شده و متوقف می‌شود.
جراح فک و دهان و صورت چه کاری انجام می‌دهد؟
اغلب افراد، جراحان فک و دهان و صورت را به عنوان دندانپزشک می‌شناسند و معمولا کار آن‌ها را محدود به جراحی دندان عقل می‌دانند؛ در صورتی که متخصص جراحی فک و دهان و صورت، نه تنها می‌تواند به برطرف کردن مشکلاتی اعم از فک نامرتب و جراحی ترمیمی دهانی بپردازد؛ بلکه در کنار آن جراحی زیبایی نیز انجام می‌دهد و در زمینه بیهوشی و کنترل درد نیز آموزش دیده است. در ادامه به برخی از اقدامات جراح فک و صورت و دهان که در صورت نیاز انجام می‌شوند؛ پرداخته است.
کاشت دندان
کاشت دندان یکی از بهترین روش‌هایی است که امروزه برای جایگزینی دندان‌های از دست رفته استفاده می‌شود. ایمپلنت دندان همانند دندان‌های طبیعی در استخوان فک قرار می‌گیرند. البته روش قرارگیری آن‌ها بسته به تکنیک‌های جراح و همچنین نوع کاشت موردنظر ممکن است متفاوت باشد.
درمان سرطان سر و گردن
سرطان سر و گردن شامل سرطان دهان نیز می‌شود و به دلیل رشد غیرقابل کنترل سلول‌های طبیعی در پوشش گونه‌ها، لثه‌ها، سقف دهان، لب‌ها و زبان رخ می‌دهد. در اغلب مواقع، این سرطان بر روی کام نرم، دیواره‌های جانبی و پشتی گلو، قسمت یک سوم پشتی زبان و لوزه‌ها تاثیر می‌گذارد. از این رو درمان آن با جراحی فک و دهان و صورت، جراحی لثه و… امکان پذیر خواهد بود. در واقع این جراحی، روش متداول درمان سرطان سر و گردن به شمار می‌رود که متخصصین مربوطه از درمان ترکیبی با پرتودرمانی برای آن استفاده می‌کنند.
همچنین بخوانید: مراقبت‌های بعد از جراحی لثه
ترمیم آسیب دیدگی و زخم‌های صورت
آسیب دیدگی‌های صورت شامل شکستگی‌ها در فک بالا و پایین، استخوان اطراف چشم و صورت می‌شود. متخصص جراحی فک و دهان و صورت با بهره گیری از دانش چگونگی قرار گرفتن استخوان‌های فک، می‌تواند به ترمیم این شکستگی‌ها بپردازد. همچنین این جراحان می‌توانند استخوان‌ها را بتراشند و مفاصل را دوباره تنظیم کنند.
رفع اختلال TMJ و درد صورت
TMJ اصطلاحی است که برای مشکلات موجود در مفصل گیجگاهی فکی بکار می‌رود. این مفصل در جلوی گوش قرار گرفته و فک را به جمجمه متصل می‌کند. هرگونه اختلال در این قسمت می‌تواند منجر به درد صورت یا بروز نشانه‌های دیگر شود که درمان آن توسط متخصص جراحی فک و دهان و صورت امکانپذیر است.
جراحی زیبایی صورت
در جراحی زیبایی صورت برخلاف جراحی پلاستیک، تمرکز بر تقویت ظاهر قرار دارد. جراحان فک و دهان و صورت معمولا با داشتن زمینه علمی و تجربی لازم، به جراحی زیبایی صورت نیز می‌پردازند که شامل جنبه‌های عملکردی و زیبایی شناختی فک، دهان، دندان و صورت می‌شود.
انسداد آپنیا خواب
انسداد آپنیا خواب از انواع اختلالات مزمن تنفسی در خواب محسوب می‌شود. فردی که به این اختلال دچار است معمولا در هنگام خواب، چندین بار در تنفس مشکل پیدا می‌کند.
کشیدن دندان
از رایج‌ترین عملکردهای جراح فک و دهان و صورت، کشیدن دندان است که شناخته شده‌ترین شکل جراحی دهان به شمار می‌رود. معمولا کشیدن دندان به دلایل مختلفی انجام می‌شود که برخی از آن‌ها شامل موارد زیر می‌شوند.
- دندان‌های فشرده شده
- دندان‌های غیرقابل ترمیم که بر اثر شکستگی یا پوسیدگی از بین رفته‌اند
- وجود دندان‌های شیری که مانع از رشد دندان‌های دائمی می‌شوند
- برنامه‌های ارتودنسی برای کاهش شلوغی دهان
جراحی اصلاحی فک
اغلب موارد جراحی فک و دهان و صورت، مربوط به اصلاح فک و مشکلات آن می‌شوند. جراحی اصلاحی فک برای ناهنجاری‌های اسکلتی و دندانی همچون عدم هماهنگی در بین دندان و فک انجام می‌شود. این جراحی نه تنها بر زیبایی ظاهر بیمار تاثیر می‌گذارد بلکه می‌تواند جویدن، صحبت کردن و تنفس فرد را بهبود بخشد.
جراحی شکاف لب یا کام
ترمیم جراحی لب یا شکاف کام تنها برای زیبایی بیشتر انجام نمی‌گیرد. این جراحی می‌تواند غذاخوردن نوزادان و نوشیدن شیر از بطری را برای آن‌ها ساده‌تر کند و همچنین سبب آسان شدن گفتار آن‌ها شود. ترمیم و جراحی شکاف لب یا کام مجموعه‌ای از چند جراحی است که در کنار به حداقل رساندن عوارض، بیشترین منافع را برای بیمار فراهم می‌آورد.
فواید جراحی فک و دهان و صورت
اصلاحاتی که برای رفع ناهنجاری‌های فک و دهان انجام می‌گیرد؛ به سلامت بیشتر فک و دهان و دندان و همچنین صورت شما کمک می‌کند و مانع از رسیدن آسیب‌‌های جدی به این قسمت‌ها می‌شود. به صورت کلی فواید جراحی فک و دهان و صورت را می‌توان به شرح زیر، ذکر کرد.
- بهبود ظاهر و رفع عدم تقارن در چهره
- متعادل شدن صورت بعد از اصلاح فک
- رفع مشکلات تنفسی
- بهبود اختلالات موجود در گفتار و تکلم
- کمک به بهبود وضعیت خواب
- راحت‌تر شدن بلع غذا و جویدن آن
- افزایش اعتماد به نفس به دلیل زیباتر شدن صورت
- نداشتن درد به علت رفع ناهنجاری‌ها
جراحی فک و دهان و صورت چه عوارضی ممکن است داشته باشد؟
معمولا جراحی‌هایی که برای اصلاح فک، دهان و صورت انجام می‌گیرند؛ خطر جدی برای سلامتی ندارند. البته اگر جراح فک و دهن و صورت شما، کاربلد و باتجربه باشد؛ عملی بیخطر و بدون درد را تجربه خواهید کرد. به صورت کلی از عوارض معمول این نمونه جراحی‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- عفونت
- آسیب دیدن عصب
- شکستن استخوان فک
- بازگشت فک به جای قبلی
- ایجاد مشکلاتی در تماس دندان‌ها و درد مفاصل فک
- نیاز مجدد به جراحی
- نیاز عصب کشی برای برخی از دندان‌ها
- از دست دادن قسمتی از فک
- خونریزی زیاد
مراقبت‌های لازم پس از جراحی فک و دهان و صورت
به طور معمول افرادی که جراحی فک و دهان و صورت انجام می‌دهند، پس از عمل دچار خونریزی، تورم و کبودی می‌شوند و قسمت‌های جراحی شده زخم و درد دارد. برای اینکه پس از جراحی دچار مشکل نشوید و از بروز عفونت و جراحی مجدد جلوگیری کنید. بهتر است به رعایت برخی نکات برای مراقبت پس از جراحی بپردازید و روند بهبود خود را تسریع بخشید. البته توجه داشته باشید که دوره‌ی بهبودی شما ممکن است چند هفته طول بکشد؛ اما توجه به مراقبت‌های پزشکی به خصوص در هفته اول، به دستیابی هر چه سریع‌تر سلامتی شما کمک می‌کند.
- وجود درد و بیحسی مخصوصا پس از جراحی، طبیعی است. پس از خوردن داروهای تجویز شده برای جلوگیری از عفونت و همچنین کاهش درد غافل نشوید.
- معمولا بعد از جراحی فک، دهان و صورت، نمی‌توانید به صورت عادی غذا بخورید. در این دوره باید غذاهایی که نیاز کمی به جویدن دارند؛ میل کنید. البته در هفته اول، رژیم غذایی شما را مایعات تشکیل می‌دهد تا در خوردن آن‌ها مشکلی نداشته باشید. همچنین از مصرف غذاهای تند و اسیدی چرب نیز خودداری کنید.
- از مصرف دخانیات و نوشیدنی‌های الکلی پس از جراحی فک و دهان و صورت بپرهیزید.
- برای کاهش تورم، می‌توانید از کمپرس آب یخ استفاده کنید.
- بهداشت دهان و دندان خود را طبق توصیه‌های پزشک انجام دهید.
برای داشتن جراحی موفق فک و دهان و صورت چیکار کنیم؟
جراحی فک و دهان و صورت برای رفع ناهنجاری‌های موجود در این بخش انجام می‌گیرد. این جراحی در کنار مزیت‌های بسیاری که دارد؛ می‌تواند عوارض جدی در پی داشته باشد. البته هرچه متخصص جراحی فک و دهان و صورت، از تکنیک‌های بهتری استفاده کند و مهارت بیشتری داشته باشد؛ جراحی ایمن‌تر انجام می‌دهد. البته با انجام مراقبت‌های پزشکی می‌توانید از بروز عوارضی همچون عفونت جلوگیری کنید و به روند بهبود خود را تسریع بخشید.
من به واسطه یکی از آشنایان برای دندان نهفته فرزندم با این کلینیک آشنا شدم. نهفتگی دندان بچم خیلی زیاد بود و هر جراحی حاضر نبود که کار بچه منو انجام بده. خوشبختانه متخصص جراح کلینیک که یه آقای خوش اخلاقی بودن دندان نهفته بچمو که خیلی عمیق بود با مهارت زیاد جراحی کردن. واقعا خدا خیرشون بده… کلی دعاشون میکنم…. خیلی کارشون عالی بود… سرشون شلوغه چون واقعا کارشون عالیه…