پوسیدگی دندان یکی از شایع‌ترین مشکلات دهان و دندان است که بسیاری از افراد در طول زندگی خود با آن روبرو می‌شوند. این مشکل می‌تواند منجر به درد، عفونت و در نهایت از دست دادن دندان شود. با این حال، موضوعات مختلفی برای پوسیدگی دندان وجود دارد و یکی از سوالات والدین این هست که آیا قطره آهن باعث پوسیدگی دندان شیری می‌شود؟
قطره آهن لزوما یک مکمل عالی برای کودکان به حساب می‌آید و به هیچ وجه عامل اصلی پوسیدگی دندان کودک نیست. اما عامل اصلی پوسیدگی دندان چیست و اگر قطره آهن و خرابی دندان با هم ارتباطی ندارند، چه عواملی در این زمینه تاثیرگذار است.
پوسیدگی دندان شیری
این نوع پوسیدگی به طور ویژه در دندان‌های شیری کودکان رخ می‌دهد و می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله عادات غذایی نامناسب، مصرف زیاد شیر و مواد قندی، عدم بهداشت مناسب دهان و دندان و همچنین برخی عوامل ژنتیکی ایجاد شود.
پوسیدگی دندان شیری در کودکان می‌تواند به سرعت پیشرفت کرده و منجر به درد شدید، عفونت و در نهایت از دست دادن دندان‌های شیری شود.
این مشکل نه تنها برای سلامت دهان و دندان کودک مضر است، بلکه می‌تواند بر کیفیت زندگی، تغذیه و رشد و تکامل وی نیز تاثیر منفی بگذارد. بنابراین شناخت علل، پیشگیری و درمان به موقع این پدیده از اهمیت بالایی برخوردار است.
علائم پوسیدگی دندان کودکان چیست؟
پوسیدگی دندان کودکان با علائم متنوعی همراه است. یکی از شایع‌ترین علائم، ظاهر شدن لکه‌های سفید یا قهوه‌ای رنگ بر روی سطح دندان‌ها است که نشانه آغاز روند پوسیدگی به شمار می‌رود این لکه‌ها معمولا در قسمت‌های نزدیک لثه و در بخش جلویی دندان‌های شیری دیده می‌شوند.
به مرور زمان و در صورت عدم درمان، این لکه‌ها تبدیل به حفره‌های عمیق و گسترده می‌شوند.
با پیشرفت پوسیدگی، کودک ممکن است دچار درد و ناراحتی در هنگام خوردن غذاهای سرد، داغ و شیرین شود. این درد معمولا به بخشی از دندان که پوسیدگی در آن رخ داده محدود می‌شود، اما در مواقع شدید، ممکن است کل دهان و فک را درگیر کند. همچنین کودک ممکن است از زدن مسواک یا آشامیدن مایعات سرد پرهیز کند، زیرا این کارها باعث افزایش درد می‌شود.
در مراحل پیشرفته‌تر پوسیدگی، نشانه‌هایی مانند تورم لثه، عفونت، تخریب استخوان فک و در نهایت از دست دادن دندان ظاهر می‌شود. این مشکلات علاوه بر درد و ناراحتی، می‌توانند بر سلامت عمومی کودک نیز اثرگذار باشند.
علل پوسیدگی دندان کودکان چیست؟
پوسیدگی دندان در کودکان به عوامل مختلفی بستگی دارد. یکی از عوامل اصلی، عدم رعایت بهداشت دهان و دندان است.
کودکان باید به طور مرتب دندان‌های خود را مسواک بزنند و از نخ دندان استفاده کنند تا از تجمع باکتری‌ها و تشکیل پلاک جلوگیری شود.
همچنین، مصرف بیش از اندازه شیرینی‌ها و کربوهیدرات‌ها از دیگر عوامل است. مواد غذایی به راحتی توسط باکتری‌های دهان تبدیل به اسید می‌شوند که به تدریج به سطح دندان آسیب می‌رسانند و موجب پوسیدگی می‌شوند.
اگر فکر می‌کنید قطره آهن آیروفنت دندان را سیاه می‌کند، باید گفت که این موضوع غلط است و این قطره فقط جای پوسیدگی که از قبل وجود داشته را سیاه می‌کند.
وبگاه medcraveonline درباره تاثیر قطره آهن در پوسیدگی دندان شیری می‌نویسید:
Iron drops are not a decaying agent, but this drop can mark these teeth black that are decayed or started to decay due to enamel disorder. To prevent the color of the teeth from changing, when using iron drops, a drop should be poured in the back of a child’s mouth and then help him to swallow it with some water. After that, the teeth should be carefully cleaned.
https://medcraveonline.com/JDHODT/does-iron-drop-cause-dental-caries-in-children.html
بعلاوه، برخی کودکان به دلایل ژنتیکی مستعد پوسیدگی هستند و ترشح بزاق دهان کمتر از حد معمول دارند. این موضوع باعث می‌شود که دندان‌ها کمتر در معرض مواد قلیایی بزاق قرار گیرند و در نتیجه آسیب پذیرتر باشند.
همچنین، انتقال باکتری‌های مضر از طریق بزاق والدین به دهان کودک نیز می‌تواند موجب پوسیدگی شود.
در نهایت، عدم مراجعه منظم به دندانپزشک کودکان و انجام چکاپ‌های دوره‌ای، می‌تواند زمینه ساز ایجاد مشکلات دندانی در آنها باشد.
قطره آهن فروگلوبین دندان را سیاه می‌کند؟
قطره آهن و خرابی دندان کودکان موضوعی است که اغلب سؤال والدین است، اما نیاز به توضیح دقیق‌تری دارد. بر خلاف تصور عموم، قطره آهن مصرفی کودکان ارتباط مستقیمی با خرابی دندان‌ها ندارد.
قطره آهن، به عنوان یکی از مکمل‌های ضروری برای رشد و تکامل کودکان، به ویژه در دوران شیرخوارگی تجویز می‌شود.
این مکمل، به جذب آهن و پیشگیری از کم‌خونی کمک می‌کند. اما برخی والدین نگران هستند که مصرف قطره آهن ممکن است به خرابی دندان‌های کودکان منجر شود.
این نگرانی ناشی از آن است که قطره آهن دارای رنگ‌دهنده است و ممکن است باعث ایجاد لکه‌هایی روی دندان‌های پوسیده شود.
اما این لکه‌ها، به هیچ عنوان نشانه پوسیدگی یا خرابی دندان نیستند و به راحتی با مسواک زدن قابل حذف هستند. لذا، این موضوع که قطره آهن لیپوزومال دندان را سیاه می‌کند، کاملا غلط است.
در واقع، مشکل اصلی پوسیدگی دندان‌ها در کودکان، ناشی از عوامل دیگری همچون مصرف بیش از حد شیر، شکر، نبود بهداشت دهان و دندان مناسب و عدم مراجعه به دندانپزشک است.
بنابراین، نگرانی والدین درباره قطره آهن و سیاهی دندان و به خطر انداختن سلامت دندان‌های کودکان، بی‌مورد است.
مصرف این مکمل حیاتی نه تنها به سلامت عمومی کودک کمک می‌کند، بلکه با رعایت بهداشت دهان و دندان و مراجعه به دندانپزشک، می‌توان از بروز هرگونه مشکل پوسیدگی دندان جلوگیری نمود.
در نتیجه، والدین نباید از تجویز قطره آهن و پوسیدگی دندان کودکان نگران باشند.
نقش قطره آهن در پوسیدگی دندان چیست؟
قطره آهن اغلب موجب تغییر رنگ دندان به سیاهی یا طوسی می‌شوند. اما تحقیقات نشان می‌دهد که این تغییر رنگ بر روی دندان‌های سالم هیچ تاثیر منفی ندارد و باعث پوسیدگی نمی‌شود.
تغییر رنگ دندان ناشی از قطرات آهن همیشه سریع اتفاق نمی‌افتد. این تغییر رنگ معمولا در درازمدت و به دلیل استفاده طولانی‌مدت از قطرات آهن (از۶ ماهگی تا نزدیک ۲ سالگی) ایجاد می‌شود.
متخصصان توصیه می‌کنند قطرات آهن باید مستقیما وارد دهان کودک شود و با قطره چکان پشت دندان‌های کودک بریزید.
شیر شبانه عامل اصلی در پوسیدگی دندان کودکان
شیر شبانه یکی از مهم‌ترین عوامل پوسیدگی دندان‌های کودکان است که والدین باید به آن توجه ویژه‌ای داشته باشند.
در طول شب، زمانی که کودک به خواب می‌رود، ترشح بزاق کاهش می‌یابد و این امر باعث می‌شود که محیط دهان و دندان مدت‌زمان طولانی‌تری در معرض مواد قندی موجود در شیر قرار بگیرد.
این وضعیت، زمینه را برای فعالیت باکتری‌های مضر دهان و در نتیجه، ایجاد پوسیدگی دندان در کودکان فراهم می‌کند.
به همین دلیل است که توصیه می‌شود در طول شب، به کودکان شیر داده نشود. البته این توصیه تنها به شیر شبانه محدود نمی‌شود و در مورد هر نوع نوشیدنی یا خوراکی حاوی قند نیز صدق می‌کند.
والدین باید بدانند که پوسیدگی دندان در کودکان، نه تنها مشکلات دندانی را به همراه دارد، بلکه می‌تواند سلامت عمومی کودک را نیز تحت تاثیر قرار دهد.
درد، ناراحتی و مشکلات تغذیه‌ای ناشی از پوسیدگی دندان‌ها، می‌تواند رشد و تکامل کودک را به طور جدی مختل کند.
چیکار کنیم قطره آهن دندان را سیاه نکند؟
برای آنکه قطره آهن کمترین اثری را بر روی دندان‌ها داشته باشد، در هنگام دادن قطره، با قطره چکان قطره آهن را پشت دندان‌های کودک بریزید تا کمتری تماس را با دندان‌ها داشته باشد، بعد از دادن قطره هم دندان‌ها را با آب بشورید.
وجود لکه قطره آهن روی دندان عامل اصلی سیاه شدن دندان نیست و پوسیدگی‌های قبلی این موضوع را باعث می‌شوند.
بهترین قطره آهن که دندان را سیاه نکند برند خاصی را شامل نمی‌شود و باید در مورد پوسیدگی و عوامل پوسیدگی آگاه باشید.
لذا این پرسش‌ها که قطره آهن پدیابست دندان را سیاه می‌کند یا قطره آهن فروسیس دندان را سیاه می‌کند، بی‌اساس هستند و این قطره‌ها عامل پوسیدگی به حساب نمی‌آید.
راه‌های جلوگیری از پوسیدگی دندان شیری
در مورد تاثیر قطره آهن بر دندان کودک باید گفت که این تفکر که قطره آهن باعث پوسیدگی دندان می‌شود اساس علمی ندارد و دلیل اصلی پوسیدگی شیر شبانه، مواد قندی و … هستند.
تغییر رنگ دندان ناشی از قطرات آهن نباید به عنوان علت پوسیدگی دندان در نظر گرفته شود.
عوامل متعددی باعث پوسیدگی دندان در کودکان می‌شوند که بسیاری از آنها مشابه بزرگسالان است. بنابراین، قطرات آهن به تنهایی نمی‌توانند دلیل پوسیدگی دندان باشند و ممکن است حتی از طریق تقویت بافت بدن، به افزایش مقاومت دندان در برابر پوسیدگی کمک کنند.
در این زمینه، والدین باید از دادن هرگونه نوشیدنی یا خوراکی حاوی قند به کودکان در هنگام شب خودداری کنند و به جای آن، از آب معمولی استفاده کنند.
همچنین، آموزش بهداشت دهان و دندان به کودکان و مراجعه منظم به دندانپزشک نیز می‌تواند در پیشگیری از پوسیدگی دندان‌ها بسیار موثر باشد. با رعایت این نکات، والدین می‌توانند از بروز مشکلات دندانی در کودکان خود جلوگیری کنند.
