قالب گیری ایمپلنت یکی از مراحل اساسی در فرایند کاشت دندان است که به متخصص ایمپلنت دندان کمک می‌کند تا اطلاعات دقیقی از ساختار دهان، فک و لثه بیمار به دست آورد.
این اطلاعات برای ساخت ایمپلنتی که به طور کامل با دندان‌های مجاور و بافت لثه سازگار باشد، حیاتی است.
قالب‌گیری دقیق به ایجاد روکش‌های مناسب کمک کرده و از بروز مشکلاتی نظیر جابه‌جایی یا عدم تطابق ایمپلنت جلوگیری می‌کند.
روشهای قالب‌گیری ایمپلنت شامل دو روش رایج تری باز و تری بسته است. همچنین با پیشرفت فناوری، روشهای دیجیتال نیز در این زمینه گسترش یافته‌اند که با استفاده از اسکنرهای سه‌بعدی، دقت و سرعت بیشتری را در اختیار دندانپزشکان قرار می‌دهد.
قالب گیری ایمپلنت چیست؟
این مرحله از کاشت ایمپلنت دندان به دندانپزشک امکان می‌دهد نحوه قرارگیری فک و لثه بیمار را به‌دقت مشاهده کند.
از طریق این فرآیند میزان سازگاری ایمپلنت با دندان‌های مجاور و لثه مشخص می‌شود. به عبارتی قالب‌گیری نقش اساسی در فراهم آوردن اطلاعات دقیق از وضعیت دهان بیمار دارد که به دندانپزشک کمک می‌کند تا ایمپلنت به طور صحیح ساخته و بدون مشکل در محل مناسب قرار گیرد.
تأثیر قالب گیری صحیح بر کیفیت ایمپلنت دندان
قالب‌گیری به نوعی زبان مشترک دندانپزشک و لابراتور می‌باشد تا لابراتور اطلاعات کافی از خواسته دندانپزشک را به دست بیاورد.
قالب‌گیری دقیق اطلاعات کاملی از موقعیت ایمپلنت و اجزای آن در اختیار دندانپزشک قرار می‌دهد که این داده‌ها به ساخت روکش مناسب کمک می‌کنند. به همین دلیل کیفیت، کارایی و دوام ایمپلنت به این مرحله بستگی دارد.
قالب‌گیری نادرست می‌تواند منجر به مشکلاتی در هنگام کاشت ایمپلنت شود و روند ترمیم استخوان فک را به طور قابل توجهی طولانی‌تر کند. بنابراین مراجعه به دندانپزشکی با تخصص کافی در زمینه ایمپلنت ضروری است تا این مرحله به طور دقیق و بدون نقص اجرا شود.
در صورتی که کاشت ایمپلنت به درستی انجام شود طبق نظر NHS در افراد سالم طی 15 سال بین 80 تا 95 درصد موفقیت‌آمیز می‌باشد.
Implants have a high success rate currently at 80 to 95% over 15 years – in patients with healthy mouths.
اجزای قالب‌گیری ایمپلنت
برای فرآیند قالب گیری ایمپلنت ابزارها و مواد خاصی مورد نیاز است که عبارت‌اند از:
1- سینی قالب‌گیری: این سینی به‌عنوان تکیه‌گاه برای قرار دادن مواد قالب‌گیری استفاده می‌شود. سینی‌ها می‌توانند از نوع آماده (استوک) باشند یا به‌صورت سفارشی برای هر بیمار ساخته شوند.
2- مواد قالب‌گیری: این مواد به داخل سینی تزریق شده و به طور دقیق شکل دندان و بافت‌های اطراف را ثبت می‌کنند. رایج‌ترین مواد مورد استفاده وینیل پلی سیلوکسان و پلی اتر هستند. نکته اصلی در انتخاب مواد، توجه به ویسکوزیته مناسب آن‌ها است تا از پاره شدن جلوگیری شود و در عین حال تمام جزئیات به طور دقیق ثبت گردد.
آشنایی با روشهای قالب گیری ایمپلنت دندان
روشهای قالب گیری ایمپلنت به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
قالب‌گیری تری باز (Open Tray)
در قالب گیری ایمپلنت به روش باز دقت بسیار بالایی برای ثبت موقعیت ایمپلنت و دندان‌ها وجود دارد.
ایمپرشن کوپینگ به‌صورت مستقیم روی فیکسچر قرار گرفته و سپس ماده قالب‌گیری تزریق می‌شود. بعد از سفت شدن مواد، پیچ‌های ایمپرشن کوپینگ باز شده و قالب به همراه ایمپرشن کوپینگ از دهان بیمار خارج می‌شود.
این روش به دلیل کاهش جابه‌جایی اجزای ایمپلنت، به افزایش سازگاری با دندان‌های طبیعی کمک می‌کند.
قالب‌گیری تری بسته (Close Tray)
قالب گیری ایمپلنت به روش بسته زمانی کاربرد دارد که امکان انتخاب اباتمنت وجود ندارد.
ایمپرشن کوپینگ در فیکسچر باقی می‌ماند و دندانپزشک قالب را از دهان خارج می‌کند. سپس اباتمنت از روی ایمپلنت جدا شده و روی آنالوگ ایمپلنت قرار می‌گیرد. مواد قالب‌گیری باید دارای استحکام مناسبی باشند تا پاره نشوند یا دقت کار را کاهش ندهند.
قالب گیری ایمپلنت دیجیتال چیست؟
قالب گیری ایمپلنت دیجیتال یک فناوری نوین در دندانپزشکی است که دقت و سرعت بیشتری نسبت به روشهای سنتی فراهم می‌کند.
در این فرآیند، به جای استفاده از مواد قالب‌گیری فیزیکی مانند پلی اتر یا وینیل پلی سیلوکسان، از اسکنرهای سه‌بعدی دیجیتال استفاده می‌شود. این اسکنرها جزئیات دقیق ساختار دهان و دندان‌ها را با دقت بالا ثبت کرده و به لابراتوار ارسال می‌کنند.
از مزایای اصلی این روش می‌توان به کاهش زمان درمان، افزایش دقت در ساخت پروتزها و تجربه راحت‌تر بیماران اشاره کرد.
همچنین فرآیند دیجیتال موجب حذف احتمال خطاهای انسانی می‌شود و نیاز به اصلاحات مجدد را کاهش می‌دهد. به دلیل این ویژگی‌ها، قالب‌گیری دیجیتال به طور گسترده در دندانپزشکی مدرن به کار می‌رود.
مدت زمان قالب گیری ایمپلنت دیجیتال بسیار کوتاه‌تر از روشهای سنتی است. این فرآیند به دلیل استفاده از اسکنرهای سه‌بعدی، معمولا بین 10 تا 15 دقیقه طول می‌کشد.
سرعت بالای این روش ناشی از عدم نیاز به مواد قالب‌گیری فیزیکی و همچنین توانایی ثبت دقیق‌تر و سریع‌تر جزئیات دهان و دندان‌ها است. در مقابل، قالب‌گیری سنتی به زمان بیشتری برای آماده‌سازی مواد و خشک شدن آن‌ها نیاز دارد.
مراحل اصلی قالب گیری ایمپلنت
قالب گیری ایمپلنت چند مرحله دارد؛ این مراحل به شرح زیر است:
انتخاب سینی قالب‌گیری (تری باز و بسته)
سینی‌های قالب‌گیری دندان به‌صورت یکسان انتخاب نمی‌شوند. برای دستیابی به یک برداشت دقیق از جزئیات دهان، از سینی‌های مناسب برای دندان‌ها، لثه و بافت‌های اطراف استفاده می‌شود.
این برداشت‌ها برای ایجاد مدل‌های سه‌بعدی دقیق از دهان بیمار به کار می‌روند. مدل‌های تولیدشده می‌توانند در زمینه‌های مختلف دندانپزشکی، مانند ارتودنسی، پروتز دندانی، محافظ دهان، بریج‌ها و ایمپلنت‌ها مورد استفاده قرار گیرند.
سه عامل کلیدی در انتخاب سینی‌های قالب‌گیری شامل موارد زیر است:
اندازه: اندازه دهان بیماران متفاوت است و سینی‌های قالب‌گیری در اندازه‌های مختلفی از XX-Small تا XX-Large موجود هستند. سینی‌های کوچک تا متوسط معمولاً برای کودکان و زنان و سینی‌های بزرگ‌تر برای مردان مناسب‌تر خواهد بود.
شکل: شکل سینی‌های قالب‌گیری به‌صورت سفارشی و بر اساس ناحیه موردنظر (کل دهان یا بخشی از آن) انتخاب می‌شود.
مواد: سینی‌های قالب‌گیری از مواد مختلفی ساخته می‌شوند و ویژگی‌های متفاوتی دارند. به‌عنوان‌مثال سینی‌های سوراخ‌دار می‌توانند به بهبود نگهداری مواد قالب کمک کنند.
مواد رایج سینی‌های قالب‌گیری
انتخاب سینی مناسب برای قالب‌گیری دندان به‌عنوان یکی از مراحل کلیدی در فرآیند ایمپلنت، تأثیر بسزایی بر دقت و کیفیت نتیجه نهایی دارد که از انواع آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
پلاستیک: سینی‌های پلاستیکی به دلیل امکان ایجاد برش روی آن‌ها برای تنظیم دقیق با دهان بیمار، محبوب هستند.
استیل ضدزنگ: این سینی‌ها بادوام و مقاوم هستند و نیازی به تعویض ندارند.
فلز: این سینی‌ها معمولا طول عمر کمتری نسبت به سینی‌های استیل ضد زنگ دارند.
استفاده از سینی مناسب بسیار مهم است؛ زیرا سینی نامناسب می‌تواند منجر به ایجاد نقص در قالب شود. به‌طورکلی یک سینی ایده‌آل باید ویژگی‌های زیر را داشته باشد:
- بادوام باشد.
- قابلیت گسترش کافی برای پشتیبانی از ساختارهای موردنیاز را ارائه دهد.
- توقف‌های اکلوزال در آن در نظر گرفته شود.
- دارای دسته محکم باشد.
- قابلیت استفاده مجدد داشته و در برابر استریل شدن اتوکلاو مقاومت نشان دهد.
انتخاب ماده قالب گیری ایمپلنت دندان
انتخاب ماده مناسب برای قالب گیری ایمپلنت می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. انتخاب صحیح مواد می‌تواند به بهترین نتایج بالینی منجر شود.
استفاده از مواد با ویسکوزیته بالا ممکن است باعث عدم جریان مناسب در نواحی باریک خواهد شد. همچنین ترکیب نادرست مواد می‌تواند مشکلات دیگری را ایجاد کند.
بسیاری از دندانپزشکان از مواد وینیل پلی سیلوکسان (VPS) به دلیل ارائه زمان کافی برای بارگذاری و قراردادن سینی قالب استفاده می‌کنند.
این مواد دقت بالایی دارند و برای قالب‌های تشخیصی و اولیه بسیار مناسب هستند. از آنجا که مواد VPS با دست مخلوط نمی‌شوند، مراحل و ضایعات کمتر و زمان پاک‌سازی کمتری دارند.
این نوع مواد دارای تحمل بالا در برابر رطوبت هستند و می‌توانند در محیط‌های مرطوب مانند دهان، بدون ایجاد فضای خالی عمل کنند.
همچنین جریان‌پذیری پایدار آن‌ها در طول زمان کار باعث می‌شود تا در نقاط دشوار نیز جریان یابند و جزئیات دقیقی برای برداشت‌های دقیق ارائه دهند.
تهیه خمیر قالب گیری ایمپلنت دندان
برای قالب‌گیری ایمپلنت دندان، از خمیری استفاده می‌شود که ابعاد دهان و فضای موجود برای ساخت ایمپلنت را به طور دقیق ثبت می‌کند. مراحل تهیه خمیر به شرح زیر است:
1- انتخاب خمیر قالب‌گیری: اولین قدم انتخاب خمیر مناسب است که معمولا در دو قسمت A و B ارائه می‌شود. با مخلوط کردن این دو جزء، خمیری با ویسکوزیته ایده‌آل برای قالب‌گیری به دست می‌آید.
2- آماده‌سازی: پس از انتخاب خمیر، سطح قالب‌گیری و ابزارهای لازم مانند سرنگ قالب‌گیری و مخلوط‌کن باید آماده شوند. همچنین، دهان باید به‌خوبی تمیز شود تا هیچ ذره یا رطوبت اضافی در مسیر قالب‌گیری وجود نداشته باشد.
3- ترکیب خمیر: قسمت‌های A و B خمیر قالب‌گیری بادقت ترکیب می‌شوند. این مرحله به دقت بالایی نیاز دارد تا ترکیب صحیح و یکنواخت خمیر حاصل شود.
قرار دادن خمیر در دهان و خارج کردن آن
پس از ترکیب خمیر، آن را به سرنگ قالب‌گیری منتقل می‌کنند و در دهان بیمار قرار می‌دهند. بیمار باید حدود 2-3 دقیقه در حالت قالب‌گیری باقی بماند تا خمیر به‌طور کامل سفت شود.
پس از گذشت زمان مشخص، سرنگ از دهان خارج شده و قالب به آزمایشگاه ارسال می‌شود تا بر اساس آن مدل دقیقی از فضای دهان و نیازهای ایمپلنت ساخته شود.
قالب گیری ایمپلنت چقدر طول می‌کشد؟ آیا این عمل درد دارد؟
قالب گیری ایمپلنت دندان یکی از مراحل حیاتی در فرایند کاشت ایمپلنت است که تأثیر زیادی بر دقت و کیفیت نتیجه نهایی دارد. مدت‌زمان لازم برای قالب‌گیری دندان متناسب با عوامل مختلفی از جمله پیچیدگی کار، نوع مواد مورد استفاده و تجربه دندانپزشک، بین ۱۵ تا ۳۰ دقیقه متغیر است.
در ابتدا دندانپزشک با انتخاب سینی مناسب و ماده قالب‌گیری شروع می‌کند. این مرحله شامل آماده‌سازی دهان بیمار و تهیه خمیر قالب‌گیری است که معمولا از پودرهای آلژینات یا وینیل پلی سیلوکسان استفاده می‌شود. پس از مخلوط کردن مواد، خمیر به‌سرعت به سینی قالب‌گیری منتقل شده و در دهان بیمار قرار می‌گیرد.
زمان قالب‌گیری بسته به نوع ماده و شرایط دهان بین ۲ تا ۵ دقیقه طول می‌کشد. کل فرآیند شامل ارسال قالب به آزمایشگاه، ممکن است ۳۰ دقیقه تا یک ساعت زمان ببرد.
در بیشتر موارداین فرآیند بدون درد است؛ اما امکان دارد کمی ناراحتی یا فشار احساس شود که با بی‌حسی مناسب کنترل خواهد شد.
قالب گیری ایمپلنت چقدر هزینه دارد؟
معمولا هزینه قالب گیری جزوی از هزینه پروتز ایمپلنت در نظر گرفته می‌شود، که معمولا در زمان اعلام هزینه ایمپلنت دندان به صورت کلی به بیماران اعلام می‌شود.
هزینه قالب گیری ایمپلنت به عوامل مختلفی بستگی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به نوع ماده استفاده شده و تکنیک‌های قالب‌گیری اشاره کرد. انتخاب مواد با کیفیت بالا، مانند وینیل پلی سیلوکسان یا آلژینات، تأثیر زیادی بر نتیجه نهایی دارد. همچنین دقت و تجربه دندانپزشک در این فرآیند، نقشی کلیدی در موفقیت آن ایفا می‌کند.
علاوه بر این تجهیزات و فناوری‌های مورداستفاده نیز می‌توانند بر هزینه تأثیرگذار باشند. استفاده از سینی‌های قالب‌گیری مناسب و مدرن که به‌صورت تخصصی برای این منظور طراحی شده‌اند، می‌تواند به بهبود کیفیت قالب و دقت برداشت کمک کند.
در نهایت، توجه به نیازهای خاص بیمار و انتخاب روشهای مناسب برای قالب‌گیری از جمله عوامل مؤثر در مراحل بعد قالب گیری ایمپلنت هستند.
این عوامل می‌توانند در کاهش هزینه‌های مربوط به این فرآیند نقش داشته و در درازمدت به کاهش مشکلات و هزینه‌های درمانی کمک کنند.
فیلم قالب گیری ایمپلنت دندان
قالب گیری ایمپلنت نقش کلیدی در موفقیت درمان و زیبایی لبخند دارد. انتخاب روش مناسب، مواد باکیفیت و استفاده از تکنولوژی‌های نوین، به بهبود نتایج و افزایش طول عمر ایمپلنت کمک می‌کند.
برای دستیابی به لبخندی زیبا و عملکردی ایده‌آل، مراجعه به دندانپزشکی متخصص در قالب‌گیری و کاشت ایمپلنت توصیه می‌شود. کلینیک ترنج دندانپزشکان ماهری دارد که با بهره‌گیری از روشهای پیشرفته، با عث می‌شوند از موفقیت درمان و ماندگاری نتایج اطمینان حاصل کنید.
